Historia:
Kościół p.w. Miłosierdzia Bożego, dawniej p.w. Świętego Rocha zbudowany w 1820 roku z fundacji Karola i Franciszki Kobylińskich. Przeniesiony na obecne miejsce w 1980 r. i silnie przebudowany. Dokładną historię wraz z datami i nazwiskami podajemy w ciekawostkach.
Konstrukcja zewnętrzna:
Kościół konstrukcji mieszanej, betonowo-drewniany, zewnętrznie oszalowany. Orientowany. Jednonawowy. Korpus kościoła o kształcie prostokąta, prezbiterium nie jest wyodrębnione zewnętrznie z nawy, z dwoma bocznymi zakrystiami, zamknięte pięciobocznie. Dobudowana kruchta frontowa ma kształt wydłużonego prostokąta. Korpus nakryty jest jednokalenicowym blaszanym dachem dwuspadowym, przechodzącym nad prezbiterium w pięciospadowy, zachodnia kruchta – dachem dwuspadowym w części centralnej i pulpitowymi w bocznych partiach, nawy boczne – daszkami pulpitowymi. Na kalenicy w części frontowej czworoboczna blaszana wieżyczka na sygnaturkę przykryta daszkiem namiotowym zwieńczonym krzyżem.
Wnętrze:
Wnętrze nakryte stropem o kształcie zbliżonym do łuku koszowego. W miejscu styku nawy i prezbiterium dzieli go pojedynczy gurt. Od frontu chór muzyczny wsparty na dwóch słupach. Umieszczone na ich osiach analogiczne filary wspierają strop. Ściany nawy i prezbiterium dzielą lizeny utworzone przez odeskowanie słupów konstrukcyjnych. Wyposażenie niezabytkowe. Dawne wyposażenie – obraz św. Rocha z 1906 r. autorstwa ks. Redke, drewniany konfesjonał, stalle, późnogotycki krucyfiks oraz kropielnica znajdują się obecnie w konkatedrze.
Ciekawostka:
W przypadku Sokołowa mówiliśmy o negatywnych przejściach z osobą odpowiedzialną za kościół. W przypadku Sokołowa Podlaskiego, oddalonego od poprzedniego o ponad 200 km, sytuacja była zupełnie odwrotna. Pomimo, iż po przebudowach budowla nie prezentuje się bardzo okazale i prawdopodobnie nie jest oblegana przez turystów, starszy Pan opiekujący się zabytkiem zaprosił nas do wnętrza, opowiedział historie zarówno samego zabytku jak i osób z nim związanych. Serdecznie dziękujemy!
Podajemy bardzo dokładny opis historii kościoła ze strony Miasta Sokołów:
„Drewniany kościółek p.w. Miłosierdzia Bożego, dawniej św. Rocha w Sokołowie stoi obecnie przy uliczce św. Rocha, łączącej ulice Węgrowską i Wiejską. Na to miejsce przeniesiony został w 1980 r. z ul. Kosowskiej. Drewniany kościółek wybudowano w 1820 r. Fundatorami byli Karol i Franciszka Kobylińscy. Legenda wiąże powstanie świątyni pod tym wezwaniem z epidemią, która dziesiątkowała mieszkańców Sokołowa. Jeden z nich, wracając wieczorem ze wspólnych modlitw o odwrócenie zarazy, ujrzał przed sobą tajemniczą postać. Był to św. Roch, który obiecał sokołowianom ratunek, jeśli na pobliskich łąkach wystawią świątynię. W momencie, gdy wzniesiono zrąb nowego kościoła, epidemia wygasła. Na pamiątkę tego szczęśliwego wydarzenia nadano kościołowi wezwanie św. Rocha, patrona ludzi chorych na zarazę.
W XIX w. kościół św. Rocha gromadził liczną ludność z okolicy, szczególnie tłumnie przybywającą tutaj 16 sierpnia z okazji odpustu w dniu jego patrona. Kościół był kilkakrotnie odnawiany, m.in. w 1882 r., gdy położono nową podłogę i szalunek, oraz w latach 1906-1907, gdy przeprowadzono w nim gruntowny remont, zmieniając podwalinę, kilka belek w ścianach zewnętrznych i więźbie dachowej, dach pokrywając gontem, a sygnaturkę blachą. W 1891 r. Stanisław Hirschman ufundował nową chrzcielnicę oraz prezbiterium z drzewa rzeźbione i Ewangelistami w obramieniach z ornamentacjami i ozdoby wyzłacane oraz figura Pana Jezusa z wyciągniętą ręką, rzeźbione.
Kościółek szczęśliwie przetrwał obie wojny XX w., lecz w latach 20-tych planowano jego rozbiórkę, aby z pozyskanego materiału wybudować nową świątynię projektowaną przez Kazimierza Grabowskiego i Brunona Paprockiego. W latach 1944-1953, po zniszczeniu kościoła św. Michała, ponownie pełnił rolę kościoła parafialnego, a następnie kaplicy cmentarnej. Bryłę kościoła sukcesywnie przebudowywano, dodając do południowej elewacji bocznej dwie kruchty. Fotografie archiwalne z lat 60-tych XX w. ukazują prostokątny w planie budynek nakryty trójspadowym dachem ze smukłą wieżyczką na kalenicy, fasadą zwieńczoną trójkątnym szczytem i szerokim profilowanym gzymsie koronującym elewacje. Szalunek wzbogacony był narożnymi pilastrami oraz wyciętymi we fryz arkadkowy deskami podokapowymi. Z prezbiterium wydzielona została zakrystia z lożą w górnej kondygnacji, do której prowadziły z zewnątrz osobne drzwi, poprzedzone kruchtą. W zachodniej części nawy znajdował się balkon chóru muzycznego o balustradzie wyciętej z desek, wsparty na dwóch słupach. Do wyposażenia kościoła w latach 60-tych XX w. należał ołtarz ludowy o cechach barokowych, datowany na I poł. XIX w., prymitywna ambona połączona z konfesjonałem z tego samego okresu, ołtarzyk ścienny, późnogotycki krucyfiks z XVI w. i cerkiewny mosiężny dzwonek z XIX w.
W roku 1980, za probostwa ks. Stanisława Pielasy, przeniesiono kościół do dzielnicy Przeździatka, na obecne miejsce. Jednak nową świątynię wzniesiono przy użyciu żelbetonowych słupów i takiegoż wieńca, a do wypełnienia ścian użyto sosnowych bali ze starego kościoła, usuwając również stary ozdobny szalunek. W ten sposób powstała zupełnie nowa budowla, o innej bryle i rzucie niż XIX-wieczny kościół św. Rocha, zniekształcona licznymi przybudówkami, z powiększoną partią zachodnią, w wyniku czego nie posiada ona dziś walorów ani estetycznych, ani zabytkowych. Poświęcenie świątyni nastąpiło w 1981 r. W 1993 r. przy kościele erygowano parafię p.w. Miłosierdzia Bożego i podniesiono go do godności Sanktuarium. W 1995 r. przy pobliskiej ulicy Oleksiaka-Wichury zaczęto wznosić nową świątynię p.w. Miłosierdzia Bożego projektu krakowskich architektów: Anny i Krzysztofa Filusiów oraz Piotra Bielańskiego. ”
Galeria:
Lokalizacja:
Miasto powiatowe, kościół stoi obecnie przy uliczce św. Rocha, łączącej ulice Węgrowską i Wiejską, w dzielnicy Przeździatka
52°24’33.14″N, 22°12’39.11″E.
GLat = 52.409205555556, GLng = 22.210863888889
Paweł Mazurkiewicz
PhD at Pogotowie Statystyczne
Psycholog i biolog z wykształcenia. Hobbystycznie podróżnik i fotograf, eksplorujący głównie Polskie zabytki i przyrodę. Specjalizuje się w drewnianej architekturze sakralnej. Od wielu lat fotografuje i zbiera informacje o ciekawych obiektach z całej Polski - obecnie także na potrzeby niniejszej strony oraz powstającego albumu fotograficznego poświęconego drewnianym obiektom architektury sakralnej województwa mazowieckiego.
Latest posts by Paweł Mazurkiewicz (see all)
- Drewniane dziedzictwo Mazowsza – część II - 30 października 2020
- Drewniane Dziedzictwo Mazowsza - 14 listopada 2019
- Tworzymy fotoobraz! - 3 marca 2017